Adunay usa ka malimbongon nga timbangan sa iyang kamot (Osee, xii, 7). Kinahanglang timbangon nato ang mga butang sa timbangan sa Diyos, ug dili sa malimbungon nga timbangan sa kalibotan. Ang mga butang niining kinabuhia mga makalolooy nga mga butang; dili nila makontento ang kasingkasing; sa dili madugay matapos sila. Ang akong mga adlaw labi pang matulin kay sa usa ka poste: sila nangagi ingon sa mga sakayan nga nanagdala ug mga bunga (Job ix, 25). Ang mga adlaw sa atong kinabuhi molabay ug molupad; ug sa tanang kalipayan niini nga yuta, unsa ang nahabilin? Miagi sila sama sa usa ka barko, nga wala magbilin ug timaan. Ingon sa usa ka sakayan nga molabang latas sa katubigan, diin, sa diha nga kini molabay, ang timaan dili makit-an (Wis. v, 10). Pangutan-a ang daghan kaayong adunahan ug makinaadmanon sa kalibutan, daghan kaayong mga prinsipe ug mga emperador nga anaa karon sa kahangturan, unsa ang ilang gipanag-iya sa tanang mga kahalangdon, ug mga kalipay, ug kahalangdon nga ilang natagamtam niini nga kinabuhi? Silang tanan mitubag, Wala, wala. “O tawo,” miingon si San Agustin, “imong atimanon kung unsa ang naa niya dinhi; apan atimana kung unsa ang iyang gidala uban kaniya.” (Ser. 13). “Ikaw,” nag-ingon ang Santos, “tagda lamang ang mga butang nga gipanag-iya sa tawo nga adunahan; apan obserbahi kung unsa ang iyang dad-on uban kaniya sa kamatayon — usa ka hugaw nga lawas ug usa ka trapo sa usa ka saput nga madunot uban kaniya.”
Human sa kamatayon ang mga bantugan sa kalibutan gihisgutan sa makadiyot; apan sila sa dili madugay makalimtan. Ang ilang panumduman nahanaw sa usa ka kasaba (Ps. ix, 7). Ug kung nangadto sila sa impyerno, unsa ang ilang buhaton ug isulti sa lugar nga kaalaotan? Nanghilak sila ug nagaingon: Unsay kapuslanan namo sa garbo? o unsa nga kaayohan ang nadala kanato sa pagpasigarbo sa mga bahandi? kadtong tanan nga mga butang milabay sama sa usa ka anino (Wis. v, 8). Unsa may kapuslanan sa atong mga kahalangdon ug mga bahandi, karon nga sila milabay na sama sa usa ka anino, ug alang kanato walay nahabilin gawas sa walay katapusan nga mga kasakit, pagminatay ug pagkawalay paglaum?
Ang mga anak niini nga kalibutan mas maalamon pa sa ilang kaliwatan kay sa mga anak sa kahayag (Lucas, xvi, 8).
Pagkamaalamon sa mga kalibutanon sa yutan-ong mga kalihokan! Unsang kahago ang ilang giantos aron makabaton ug kahimtang, o makaangkon ug yuta? Unsang pag-atiman ang ilang gibuhat aron lamang sa pagpreserbar sa kahimsog sa lawas! Ilang gisagop ang labing luwas nga paagi; gipili nila ang labing maayo nga mga doktor, ang labing maayo nga mga tambal, ug ang labing putli nga hangin. Apan unsa sila ka walay pagtagad sa mga kabalaka sa kalag! Ug tino nga ang kahimsog, mga kahimtang, ug mga kabtangan usa ka adlaw matapos; apan ang kalag ug ang kahangturan walay katapusan. Unsa ang mga ginaantos sa mga dili matarong, mga mapanimaslon, ug mga mapatuyangon aron lamang makab-ot ang ilang mga talamayon nga mga butang? Ug magdumili ba sila sa pag-antos sa bisan unsa alang sa kalag?
O Dios! pinaagi sa kahayag sa kandila sa kamatayon, nianang panahona sa kamatuoran, ang mga kalibutanon nahibalo ug nagsumbong sa ilang mga kabuang. Unya sila moingon, Oh, nga ako mibiya sa kalibutan ug nagkinabuhi sa pagkabalaan! Si Papa Leo XI miingon sa takna sa kamatayon, “Mas maayo pa alang kanako nga mahimong porter sa akong kombento kay sa mahimong Santo Papa.” Si Honorius III miingon usab sa iyang kataposang sakit, “Mas maayo pa alang kanako nga magpabilin sa kusina sa akong monasteryo aron manghugas sa mga palid kay sa mapili nga pangulo sa Simbahan.” Sa iyang himatyon nga mga gutlo, si Felipe II, ang Hari sa Espanya, mipatawag sa iyang anak, ug gihukas ang iyang harianong mga saput, nagpakita kaniya sa iyang dughan nga gikaon sa mga ulod, ug miingon kaniya, “Prinsipe, tan-awa giunsa nato pagkamatay, ug unsa ang pagkahalangdon niining katapusan sa kalibutan. Oh,” siya mipatugbaw, “nga ako usa ka laygo (lay-brother) nga igsoon sa usa ka relihiyoso nga katilingban, ug dili pa mahimong hari!” Unya misugo siya nga ihigot ang usa ka krus sa iyang liog pinaagi sa pisi, ug, human sa tanan niyang kahikayan? Alang sa kamatayon, siya miingon ngadto sa iyang anak nga lalake: “Ako nanghinaut nga ikaw anaa niini nga talan-awon, aron imong makita kon sa unsang paagi ang kalibutan nagtratar sa mga monarko sa katapusan. Ang ilang kamatayon sama sa labing kabus nga mag-uuma. Ang labing balaan nga kinabuhi anaa sa labing dako nga pabor sa Dios.” Kining mao nga anak nga lalaki, nga pagkahuman ni Philip III, namatay sa edad nga kwarentay tres ka tuig, miingon: “Ang akong mga sakop, sa sermon nga ihatag sa akong lubong, wala’y isulti gawas niining talan-awon nga imong nakita: ingna nga nahimo akong hari, nag-alagad sa kamatayon apan sa pagpukaw sa pagbasol ug kasakit.” Siya dayon mipatugbaw, “Oh, nga wala pa unta ako nahimong hari! Oh, nga ako nakapuyo sa usa ka desyerto aron sa pag-alagad sa Dios! Ako kinahanglan karon nga moadto uban ang labaw nga pagsalig sa pagpresentar sa akong kaugalingon sa iyang hukmanan, ug dili na unta makaplagan ang akong kaugalingon sa ingon niana. Daku nga kapeligrohan nga silotan hangtod sa hangtod.” Apan kini nga mga tinguha sa takna sa kamatayon nagsilbi lamang sa pagdugang sa kaguol ug pagkawalay paglaum niadtong wala mahigugma sa Dios. Unya, matod ni San Teresa, “dili nato hisgotan kon unsay kataposan sa kinabuhi; ang tinuod nga kinabuhi naglangkob sa pagkinabuhi sa paagi nga walay rason nga mahadlok sa kamatayon.” Kon kita buot nga makakita sa tinuod nga bili sa yutan-ong mga butang, atong tan-awon sila gikan sa higdaanan sa kamatayon ug moingon, Kini nga mga kadungganan, kini nga mga kalingawan, kini nga mga makita adunay katapusan; kita kinahanglan nga maghago aron mahimo nga mga santos, ug adunahan sa mga butang nga mouban kanato ngadto sa laing kalibutan, ug nga maghimo kanato nga kontento ug malipayon alang sa tanan nga kahangturan.
Mga Pagmahal ug Pag-ampo
Ah, akong Manunubos! Ikaw nga nag-antus sa hilabihan ka daghan nga mga kasakit ug mga kaulawan tungod kanako; ug gihigugma ko ang mga kalipayan ug mga kakawangan niini nga yuta sa hilabihan, nga, tungod kanila, kanunay kong gitumban ang Imong grasya. Apan, tungod kay wala ka mohunong sa pagpangita kanako sa dihang gitamay ko Ikaw, dili ko mahimo, O Jesus ko! kahadlok nga Imong isalikway ako karon, sa diha nga ako mangita ug mahigugma Kanimo sa tibuok nakong kasingkasing, ug ako labaw nga nagbasol sa pagpakasala Kanimo kay sa akong pag-antus sa matag uban nga kaalautan. O Dios sa akong kalag! gikan niining adlawa ug sa unahan gusto ko nga dili na gayud makapasilo Kanimo, bisan sa usa ka gamay nga sayop. Ipahibalo kanako kung unsa ang dili makapahimuot Kanimo. Dili ko, alang sa bisan unsang yutan-on nga kaayohan, buhaton ang akong nahibal-an nga makapasuko Kanimo. Ipahibalo kanako kung unsa ang kinahanglan kong buhaton aron mapahimut-an Ka. Andam ko sa pagbuhat niini. Gusto ko nga higugmaon Ka sa tinuod nga gugma. Gigakos ko, O Ginoo! Ang tanang kasakit ug mga krus nga moabot kanako gikan sa Imong mga kamot. Ihatag kanako ang pagluwat nga akong gikinahanglan: diri sunogon, diri putlon. Kastigoha ako niining kinabuhia, aron sa sunod mahimo ko nga higugmaon Ka hangtod sa kahangturan. Maria, akong Inahan! kanimo girekomenda ko ang akong kalag! ayaw paghunong sa pag-ampo kang Hesus alang kanako.