Pangandam kamo. Ang Ginoo wala magsulti kanato sa pag-andam sa atong kaugalingon, kondili sa pag-andam, inig-abot sa kamatayon. Sa diha nga ang kamatayon moabut, kini mamahimong hapit imposible, sa maong unos ug kalibog, sa paghatag og kasayon sa usa ka gubot nga tanlag. Ang katarungan nagsulti kanato: kini, ang Dios naghulga, nga nag-ingon nga unya Siya moanhi, dili sa pagpasaylo, kondili sa pagpanimalos, sa pagtamay sa iyang mga grasya.
Ang panimalos akoa, ako ang mobayad (Rom. xii, 19).
Nag-ingon si San Agustin, Kini usa ka makatarunganon nga silot, nga siya nga dili gusto sa pagluwas sa iyang kalag sa dihang siya makahimu pa, dili na unya makahimu pa sa dihang siya andam na (De Lib. Arb. 1. 3, c. 13). Apan ikaw moingon: Tingali ako’g makabig ug maluwas pa. Itambog ba nimo ang imong kaugalingon sa lawom nga atabay, nga magaingon, Tingali dili ako malumos?
O Dios! giunsa sa sala ang pagbuta sa salabutan, ug gihikawan ang kalag sa katarungan. Sa diha nga adunay pangutana mahitungod sa lawas, ang mga tawo mosulti sa makatarunganon; apan sa diha nga ang kalag mabalaka, sila mosulti sama sa mga buang.
Akong igsoon, kinsay nahibalo nga kining punto nga imong gibasa mao ang kataposang pasidaan nga ipadala sa Diyos kanimo?
Mangandam dayon kita alang sa kamatayon, aron kini dili moabut kanato nga walay paghatag kanato ug panahon sa pagpangandam alang sa paghukom. Si San Agustin nag-ingon nga ang Dios nagtago gikan kanato sa kataposang adlaw sa kinabuhi, aron kita kanunay nga andam sa kamatayon (Serm. 39 E. B.).
Gisultihan kita ni San Pablo nga kinahanglan natong buhaton ang atong kaluwasan, dili lamang uban ang kahadlok, kondili uban usab ang pagkurog (Fil. Ii, 12).
Giasoy ni San Antonine nga ang usa ka hari sa Sicily, aron masabtan sa usa sa iyang mga sakop ang kahadlok nga iyang gilingkuran sa trono, nagsugo kaniya sa paglingkod sa lamesa nga may espada nga gibitay sa ibabaw niya pinaagi sa usa ka nipis nga tanud. Ang kahadlok nga ang tanud maputol unya, naghatud kaniya sa tumang kalisang nga halos dili na siya makalasa ug pagkaon. Kitang tanan anaa sa sama nga kapeligrohan; kay ang espada sa kamatayon, diin nagsalig ang atong walay katapusan nga kaluwasan, sa matag gutlo pwedeng mahulog kanato.
Kini usa ka pangutana sa kahangturan. Kon ang kahoy mapukan sa habagatan o sa amihanan, bisan asa nga dapit kini mapukan, didto kini mahimutang (Eccles. xi, 3). Kon, sa pag-abot sa kamatayon, kita makaplagan diha sa grasya sa Diyos, oh! uban sa unsa nga kalipay ang atong isulti: Akong gisiguro ang tanan; Dili na nako mawala ang Diyos; Magmalipayon ako hangtod sa hangtod. Apan, kon ang kamatayon makakaplag sa kalag diha sa sala, uban sa unsa nga pagkawalay paglaum kini mosinggit, “Busa kami nanghisalaag!”— busa ako nasayop; ug alang sa akong kasaypanan walay tambal alang sa tanan nga kahangturan.
Ang kahadlok sa usa ka dili malipayon nga kahangturan naghimo sa talahuron nga Padre Avila, apostol sa Espanya, sa dihang ang balita sa kamatayon gidala ngadto kaniya: Oh! nga anaa pa koy gamay’ng panahon para mangandam para sa kamatayon!
Kini nga kahadlok naghimo sa Abbot Agatho, kinsa migugol sa daghang mga tuig sa paghinulsol, sa pag-ingon sa kamatayon: Unsa ang mahitabo kanako? Kinsa ang makahibalo sa mga paghukom sa Dios?
Si San Arsenius, usab, mikurog sa takna sa kamatayon; ug sa dihang gipangutana sa iyang mga tinun-an, nganong nalisang siya pag-ayo, siya miingon: “Mga anak, kini nga kahadlok dili bag-o kanako; Naa ako niini kanunay sa tibuok nakong kinabuhi.”
Labaw sa tanan, ang balaang si Job mikurog sa diha nga siya miingon: Unsa ang akong buhaton sa diha nga ang Ginoo mobangon sa paghukom? ug sa diha nga siya magsusi, unsa ang akong itubag kaniya? (Job xxxi, 14).
Mga Pagmahal ug Pag-ampo
Ah Dios ko! kinsa bay nahigugma kanako labaw pa kanimo? ug kinsa ang akong gitamay ug gipakaulawan ug labaw pa kay sa giinsulto ko Kanimo?
O dugo! O mga samad ni Hesus, ikaw ang akong paglaom. Amahan sa Kahangturan, ayaw tan-awa ang akong mga sala, apan tan-awa ang mga samad ni Jesus; tan-awa ang Imong Anak nga namatay sa kasakit tungod kanako, ug nangayo Kanimo sa pagpasaylo kanako.
Naghinulsol ako, O akong Magbubuhat! sa pagpakasala Kanimo. Gikasubo ko kini labaw sa tanan nga mga butang. Gibuhat mo ako aron ako mahigugma Kanimo; ug ako nagkinabuhi ingon nga Imong gilalang aron sa pagpakasala Kanimo.
Tungod sa gugma ni Jesu-Kristo, pasayloa ako ug hatagi ako’g grasya sa paghigugma Kanimo.
Hangtud karon misukol ako sa Imong kabubut-on, apan dili na ako mosukol pa, ug mobuhat sa bisan unsa nga Imong isugo. Gisugo mo ako sa pagdumot sa mga kasuko nga akong gihatag Kanimo; tan-awa, gidumtan ko sila, sa bug-os ko nga kasingkasing. Gisugo mo ako sa pagdesisyon sa dili na pagpakasala Kanimo; tan-awa, nakahukom ako nga mawad-an sa akong kinabuhi sa usa ka libo ka beses, kay sa mawad-an sa Imong grasya. Gisugo mo ako sa paghigugma Kanimo sa tibuok kong kasingkasing; oo, sa tibuok kong kasingkasing gihigugma ko Ikaw, ug wala akoy laing gusto nga higugmaon kondili Ikaw.
Gikan karon ikaw ang akong bugtong nga hinigugma, ang akong bugtong nga gugma. Gikan Kanimo ako nangayo, ug gikan Kanimo ako naglaum sa balaan nga paglahutay. Alang sa gugma ni Jesu-Kristo, itugot nga ako kanunay nga magmatinud-anon Kanimo, ug nga ako kanunay makaingon Kanimo, uban ni San Bonaventure: “Ang akong hinigugma usa, ang akong gugma usa ra.” Dili ko gusto nga ang akong kinabuhi magamit na sa paghatag Kanimo og kasuko; Gusto ko nga itugyan lamang kini sa paghilak tungod sa mga sala nga akong nahimo batok Kanimo, ug sa paghigugma Kanimo.
Maria, akong Inahan! pag-ampo alang sa tanan nga nagrekomendar sa ilang kaugalingon nganha kanimo,—pag-ampo usab kang Jesus alang kanako.
Image by F. Muhammad from Pixabay